Tanım: İzosiyanatların piyasada çok çeşitli ticari isimlerle mevcut olduğunu ve ürünlerin izosiyanatların karışımını içerebileceğini belirtmek önemlidir.
Maddeler çoğunlukla sıvıdır (difenilmetan diizosiyanat, MDI hariç) , genel formül R-N=C= O’dur (R: organik rezidü).
İzosiyanatlar çoğunlukla inhalasyon ile alındığından, inhale edilen havadaki madde konsantrasyonu önemlidir (özellikle buhar, aerosol ve tozlara kısa pik maruziyetler). Ek olarak, yoğun deri teması da pulmoner duyarlanmaya neden olabilir. İzosiyanat grubu (-N=C=O) oldukça reaktiftir, primer olarak çeşitli bileşiklerin ‘aktif hidrojen atomları’ ile reaksiyona girer (örneğin su, alkoller, aminler).
Belirtiler:
-Larenjit,
-Düşük düzeyde bile izosiyanat göz, burun ve boğazda irritasyon belirtileri,
-Şiddetli öksürük,
-Göğüs ağrısı,
-Köpüklü balgam,
-Solunum bozukluğu.
Hastalık tehlikesi olan başlıca işler ve kişiler:
– İzosiyanat ve prepolimerlerinin üretimi,
– Volatil izosiyanatların (örneğin toluen diizosiyanat, TDI) kullanıldığı poliüretan plastik üretimi (köpüklü plastikler),
– Kauçuk-elastik materyal üretimi (kalıp yapımı),
– Boya, yapışkan ve tutturucu üretimi,
– Yapıştırıcı ve kaplama olarak veya özel plastiklerin kullanımı için izosiyanatların yüksek sıcaklıklarda kullanımı (örneğin naftalen diizosiyanat,NDI),
– Tozlu işlemler (kaldırma, elle paketleme),
– İzosiyanatlara aerosol olarak (sprey boya) veya poliüretanların termal dekompozisyon ürünleri şeklinde (poliüretan kaplı objeleri kaynaştırma, kaplamaların sökülmesi) maruziyet içeren işler,
– İzosiyanat içeren bağlayıcılar kullanan dökümhaneler,
– İzosiyanat içeren plastikten yapılmış koku geçirmez paketlemenin mühürlenmesi,
– Poliüretan köpüklerin kullanımı, örneğin sprey tenekelerinden; bu iş vardiyanın önemli bir kısmını kapsıyorsa (genelde yarısından fazla),
– Enjeksiyon dolum işleri,
– Spor salonu yer döşemeleri üretimi ve işlenmesi,
– Poliüretan köpük plastik sıcak kablo kesimi,
– İzosiyanat içeren sıcak eriyiklerin işlenmesi, örneğin; araba tavanı kaplama, kitap derileme,
– Poliüretanların eğim stabilizatörü olarak kullanımı.
Yorum Yapın