Küresel Sendikalar Konseyi 28 Nisan tarihinde Covid-19’un Meslek Hastalığı Olarak Tanınması Hakkında Açıklama adlı bir metin yayımladı. Bu metinde Covid-19’un neden bir meslek hastalığı sayılması gerektiğine dair açıklamalar yapılmış, hangi sektörde çalışanları kapsadığına dair de görüşlere yer verilmiştir. Metnin içeriğini yazıda bulabilirsiniz.

Küresel Sendikalar Konseyi, 28 Nisan Uluslararası İşçi Anma Günü vesilesiyle, dünyadaki hükümetleri, işçi sağlığı ve güvenliğini sağlamakla yükümlü kurumları SARS-CoV-2’yi mesleki bir tehlike ve COVID-19’u bir meslek hastalığı olarak kabul etmeye çağırıyor.

Şu anda dünyadaki nüfusun üçte biri COVID-19’un yayılmasını yavaşlatmak için kendilerini karantina altında tutarak yaşıyor. Diğer yandan sağlık ve sosyal bakım, acil servisler, tarım, gıda ve perakende, ulaşım, eğitim, altyapı ve inşaat işleri ile ek kısımda belirtilen kamu hizmetleri toplumu işler halde tutmak için yoğun bir şekilde çalışmaya devam ediyor. Ancak mesleklerini sürdürmeye devam eden bu çoğunluğun, Covid-19’a yakalandıkları takdirde gerekli korumadan yoksun bir şekilde çalışmalarını sürdürdüğü biliniyor. Bu durum hem işçiler hem aileleri hem de içinde yaşadıkları topluluklar için büyük bir risk oluşturuyor.

SARS-CoV-2 enfeksiyonunun mesleki tehlike olarak resmi tanınması acilen gerçekleştirilmelidir. Bu tanınmaya işçilerin ihtiyacı vardır. Başka herhangi bir tehlikede olduğu gibi, işçilerin mümkün olduğunca virüsten korunması, işverenlerin sorumluluğundadır. Sıkı hijyen önlemleri, sosyal mesafeler, doğru tipte yeterli kişisel koruyucu ekipman ve virüse maruz kalan işçilerin durumlarının test ve izleme mekanizmaları ile kontrol altına alınması bu sorumluluklar arasındadır.

Ayrıca COVID-19 meslek hastalığı olarak da kabul edilmelidir. Bu kabul aracılığıyla işçi temsili, işçi sağlığı ve güvenliği (İSG) haklarını korumak güvence altına alınacak ve riski azaltmak için üzerinde anlaşmaya varılan tedbirlerin uygulanması sağlanacaktır. Bu haklar, güvencesiz çalışma koşullarında çalışmayı reddetme hakkını da içerir. Hükümetler işle ilgili vakaların raporlanmasını, kaydedilmesini talep etmeli ve işle ilgili COVID-19 mağdurları ve etkilenen aileleri için tam tıbbi bakım ve tazminat hakları sağlanmalıdır.

Bu nedenle Küresel sendika hareketi dünyadaki tüm hükümetleri bu işçileri korumak için gerekli adımları atmaya çağırıyor:

Birincisi, işverenlere, çalışanlarının sağlığını ve güvenliğini SARS-CoV-2 dahil olmak üzere tüm işyeri tehlikelerinden koruma sorumluluklarını hatırlatmak.

İkincisi, bir kişinin SARS-CoV-2 enfeksiyonuna maruz kalma riski taşıdığı mesleki durumlarda, COVID-19’un ‘aksi ispat edilene kadar geçerli’ olacak şekilde bir düzenlemeyi içererek meslek hastalığı olarak tanınması ve hakların verilmesini sağlamak.

COVID-19’a yakalanma durumunda, ilgili makamlara aksi yönde kesin kanıt sağlanmadıkça, bir işçinin iş yerinde SARS-CoV-2’ye maruz kalmasından kaynaklandığı varsayılır. İşçi yasal ve düzenleyici çerçeve içinde tazminatını alabilmelidir. İşyerinin tanımı, işe gidip gelmeyi içermektedir. Covid-19’un meslek hastalığı olarak tanınması, işverenlerin sorumlu ve yükümlü; ihmalkâr işverenlerin ceza uygulamasına tabi olmasını sağlar.

İşçiler için bu tür bir koruma ve tanınma sağlanması, önleyici tedbirlerin mümkün olan en geniş ölçüde uygulanmasını ve işçilerin COVID-19’a yakalandıkları takdirde tazminatlara adil erişimlerini sağlar. Bu yaklaşım, işçilere hak ettikleri saygıyı göstermek için doğru bir başlangıç olacaktır. Hastalığın önlenmesiyle işçilerin sağlığının korunması her zaman birinci öncelik olmalıdır ancak hastalanan işçiler, ekonomik bir yıkıma maruz kalıp kalmayacakları konusunda endişe duymadan iyileşmeye odaklanabilmelidir.

 28 Nisan Ölen ve Yaralanan İşçileri Uluslararası Anma Günü’nde her yıl iş kazası ya da meslek hastalıkları kaynaklı sebeplerle ölen milyonlarca işçiyi anıyoruz. Dünyanın ölümcül bir salgına yakalandığı bu yıl, doğru olanı yapmak için ekstra bir nedenimiz daha var. Salgın süresince çalışan ve diğer hayatları kurtarmaya çalışırken hayatlarını kaybeden bu işçiler destek ve teşekkürlerimizi hak ediyorlar. SARS-CoV-2’ye maruziyet önlenebilir bir mesleki tehlike ve işten kaynaklanan COVID-19 bir meslek hastalığı olarak tanınmalıdır.  Hastalığa yakalananlara meslek hastalığı hakları sunulmalıdır.

Ek

SARS-CoV-2’ye maruz kalan ve COVID-19 riski taşıyanlar sadece ön saflarda çalışanlarla sınırlı değildir, aşağıdaki mesleklerde çalışanları da içerir:

• Polis, itfaiye personeli, acil tıp teknisyenleri veya sağlık görevlileri ile ilk müdahale eden ve istihdam edilen tüm bireyler
• Hasta bakımı hizmeti veren sağlıkçılar
• Yiyecek ve ilaç satan mağazalar
• Yiyecek, içecek üretimi ve tarım
• Mülk hizmetleri, temizlikçiler ve güvenlik
• Sosyal hizmetler ve yardım sağlayan kuruluşlar
• Benzin istasyonları ve nakliye işletmeleri
• Finansal kurumlar
• Hırdavatçılar ve tedarik mağazaları
• Kritik işlemler
• Posta, nakliye, lojistik, teslimat hizmetleri
• Eğitim kurumları
• Gazeteciler ve medya çalışanları
• Telekomünikasyon ve internet teknik işlemleri
• Kuru temizleme hizmetleri
• Tesis dışı tüketim lokantaları
• Evden çalışma gereçleri
• Önemli işletmeler ve operasyonlar için malzemeler
• Nakliye işçileri
• İnşaat, bakım ve altyapı projelerinde çalışan elektrikçiler ve işçiler
• Evde bakım hizmetleri
• Bakımevi ve barınaklar
• Profesyonel hizmetler
• Kreş
• Kişisel koruyucu ekipman, ilaç ve temel endüstriyel işlemlerde kullanılan malzeme ve ekipman gibi ürünlerin üretim, dağıtım ve tedarik zinciri
• Sendikaların kritik faaliyetleri
• Oteller
• Cenaze hizmetleri